Czy rząd jest nieomylny? Pytanie to rodzi sporo wątpliwości, nawet jeśli popiera się aktywną rolę państwa w gospodarce. Rząd może wpływać na gospodarkę na kilka podstawowych sposobów. Są to: legislacja, pokrywanie wydatków i bezpośrednia ingerencja. Podstawowymi instrumentami tych działań są: podatki (finansowanie wydatków publicznych), inwestycje i zasiłki oraz polityka regulacyjna (moderowanie aktywności gospodarczej).
W ostatnim półwieczu rola rządu w gospodarce zdaje się systematycznie rosnąć. Pełni on konkretne funkcje:
-legislacja- jest to funkcja niejako ponadekonomiczna, “ustalanie reguł gry” według których aktorzy rynkowi są zmuszeni działać (granice prawa). Za pomocą aktów prawnych rząd ustala takie kwestie jak definicja własności, sposoby zawierania umów, relacje między pracownikami i pracodawcami. System prawny z reguły stanowi mniej lub bardziej wierne odbicie akceptowanego w społeczeństwie systemu wartości i poczucia sprawiedliwości.
- alokacja – określa ona sposób wydzielania zasobów. W jej zakres wchodzi polityka rolna, przemysłowa i płacowa. Ma na celu niwelowanie niedoskonałości rynku wynikających z nieidealnej konkurencji i dążenie do tego, aby wytworzyć możliwie najbardziej optymalny zestaw dóbr finalnych.
- redystrybucja – ponowne dysponowanie dobrami w trosce o sprawiedliwość społeczną. Dokonuje się jej zazwyczaj poprzez usługi socjalne i zróżnicowanie stawek podatkowych.
Jednak czy rząd zawsze podejmuje dobre decyzje? Kwestią tą zajmuje się gałąź ekonomii nazywana teorią wyboru publicznego, która zajmuje się analizą podejmowanych przez władze decyzji i ich powiązań z polityką i ekonomią. Nie możemy zapominać, że rządzenie to polityczna gra. Nie znaczy to jednak, że rząd nigdy nie ma racji ingerując w logikę rynku. Patrzenie z zewnątrz na sytuację biznesową pozwala rządom na podejmowanie obiektywnych decyzji (oczywiście kiedy nie są skorumpowani). Bywały w historii przypadki, gdy interwencja rządu była korzystna dla gospodarki. Wydaje się jednak, że warunkiem podejmowania dobrych decyzji jest bliska współpraca z sektorem prywatnym. Mieliśmy bowiem też do czynienia z inwestycjami nieudanymi, które wynikały z niedostatecznego poinformowania. Ważne jest zachowanie równowagi między leseferyzmem i interwencjonizmem. Pozwoli to zrównoważyć dążenie do zysku z jednej i dążenie do władzy z drugiej strony. Proporcja między interesem narodowym i interesem biznesowym jest korzystna dla całego społeczeństwa.
Wolnorynkowa ekonomia głosi, że kapitalizm najlepiej działa bez żadnych interwencji rządowych. Nie jest to do końca prawda. Najefektywniejsza wydaje się współpraca rządu z biznesem. Gospodarki mieszane rozwijają się najszybciej. Nie każda interwencja jest skuteczna. Dzieje się tak, bo każde działanie ekonomiczne obarczone jest ryzykiem. Sektor prywatny także popełnia błędy. Wspólne wysiłki publiczno-prywatne oferują bogatą perspektywę.